Aby centrala wentylacyjna działała skutecznie musi znajdować się w niej efektywny wymiennik ciepła wyposażony w filtry, wentylatory, systemy chłodzące czy też grzewcze. Wymiana zużytego powietrza na świeże musi się odbywać nie tylko w sposób ciągły, ale również spełniający zapotrzebowanie danego budynku o określonej kubaturze. Wbrew pozorom zatem każde urządzenie z wymiennikiem ciepła nie będzie odpowiednie, gdyż trzeba wziąć pod uwagę sposób jego działania, maksymalny możliwy odzysk ciepła, koszty eksploatacji, wygodę użytkowania, wielkość danej jednostki oraz to, gdzie ma zostać zamontowana. Czynników jest zatem wiele, zatem warto przyjrzeć się im bliżej.
Rekuperatory – co mamy do wyboru jeśli chodzi o efektywne urządzenia?
Choć mamy kilka rodzajów rekuperatorów, to jednak krzyżowych nie będziemy tutaj brać pod uwagę ze względu na stosunkowo niską efektywność. Nie będziemy się również zajmować rekuperatorami z wymiennikami obrotowymi. Weźmiemy pod uwagę te najlepszej jakości, a więc przeciwprądowe i spiralne. W pierwszym przypadku można liczyć na odzysk ciepła do 85%, czasem trochę więcej. Z kolei rekuperatory z wymiennikiem spiralnym to najwyższa półka technologiczna, gdyż tu odzysk ciepła dochodzi do 92%. Jak wygląda kwestia ceny. Oczywiście za sprawniejsze działanie trzeba nieco więcej zapłacić, trzeba również zaznaczyć, że rekuperatory spiralne mają większe gabaryty od przeciwprądowych. Jest jednak dobry sposób, by montować je również w mniejszych kotłowniach. Wystarczy zastosować zabudowę kanałową. W takiej konfiguracji centrala może być montowana w pozycji leżącej, z zachowaniem kąta nachylenia 15 stopni lub standardowo w pozycji stojącej. Model rekuperatora spiralnego zapewniającego wymianę powietrza na poziomie 450 m3/h dla domu o powierzchni 200 m2 to koszt ok. 12,5 tys. zł. Warto jednak wiedzieć, że model przeciwprądowy dla domu o tych samych wymiarach i zapotrzebowaniu na czyste powietrze nie będzie dużo tańszy, choć można zaoszczędzić tu ok. 3-4 tys. zł. Kluczem jest tu dopasowanie modelu do miejsca montażu, a także stworzenie odpowiedniego projektu wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej. Warto wiedzieć, że na wentylację można uzyskać dotację z programu Czyste Powietrze, a także skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej, co znacznie obniża koszty całej inwestycji dla domowego budżetu.
Poziom hałasu i znaczenie sterownika centrali wentylacyjnej
Już wiemy, że najbardziej efektywne pod względem odzysku ciepła są wymienniki ciepła spiralne, a także że mają one większe gabaryty. Co jednak z kwestią komfortu użytkowania i hałasu? Oczywiście mniejsze urządzenia będą również cichsze. Jak wiadomo wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna jest jednak zwykle projektowana w taki sposób, by centrala znajdowała w miejscu, gdzie jej obecność nie będzie uciążliwością dla codziennego funkcjonowania. Wszak istotne znaczenie ma panel sterujący, który powinien być umieszczony w wygodnym miejscu. Najczęściej umieszcza się go w przedpokoju lub salonie. Choć może być integralną częścią urządzenia. To jednak sterowanie na odległość jest wygodniejsze, a przy tym panel dotykowy nie będzie w żaden sposób oszpecał ściany. Można pójść o krok dalej i zdecydować się na sterownik z modułem bezprzewodowym. Dzięki temu rekuperatorem można sterować również z poziomu smartfona czy tabletu. Sterownik może służyć do regulowania przepływu powietrza, ciśnienia, pracy by passu , a przede wszystkim regulacji temperatury powietrza nawiewanego i wywiewanego. Co więcej sterownik może automatycznie dostrajać się do panującej aury i ustawiać funkcję chłodzenia lub grzania. Dzięki temu zimą straty ciepła związane ze stosowaniem wentylacji są maksymalnie zredukowane, a latem można uzyskać nieco większy komfort niż w przypadku wentylacji grawitacyjnej, ze względu na stale pracujące wentylatory i system chłodzenia, który trzeba pamiętać nie jest tożsamy ze stosowaniem klimatyzacji.
Rekuperatory i dobór filtrów – czyli o oczyszczaniu powietrza zdań kilka
Wymiana powietrza zużytego na świeże odbywa się w sposób ciągły, a dodatkowo inaczej niż w przypadku wentylacji grawitacyjnej powietrze jest przefiltrowywane. W centrali stosowane są flitry G7 lub G8. Dzięki nim zarówno pyły, zanieczyszczenia, owady, jak i kurz nie dostają się wraz z powietrzem do pomieszczeń. Filtry często stosowane są już na czerpni, co pozwala wstępnie przefiltrować pobierane powietrze z zewnątrz. Niewątpliwie wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna jest dzięki takim systemom odpowiednia dla alergików i astmatyków, a także osób o obniżonej odporności. Wyspecjalizowane filtry mogą zatrzymywać nawet bakterie i wirusy krążące w powietrzu.
Rekuperatory to urządzenia typu smart
Warto wiedzieć, że dobrej klasy rekuperatory to urządzenia typu smart, które działają w oparciu o zautomatyzowany system operacyjny. Dzięki temu może efektywnie pracować w tym trybie. Oczywiście możliwa jest również konfiguracja ustawień do własnych potrzeb. Urządzenie samo upomni się o konieczność wykonania przeglądu czy wymiany filtra. Dostępne są również informacje statystyczne, dzięki którym można optymalizować działanie wentylacji mechanicznej.
Reasumując rekuperatory to przyszłość wentylacji, gdyż pozwalają na efektywny odzysk ciepła. Inwestycja zwraca się po kilku latach, biorąc pod uwagę możliwość skorzystania z ulg i dotacji przy zmianie systemu wentylacji. Dlatego naprawdę warto w nią zainwestować. W przypadku nowo budowanych domów to inwestycja w przyszłość, która zwróci się później, ze względu na brak możliwości uzyskania dotacji, jednak także jest opłacalna.